Historia
Pierwsze czołgi, oznaczone Mark I, zostały użyte bojowo w 1916 roku przez Brytyjczyków w bitwie nad Sommą w roli wsparcia piechoty. Pierwsze zmasowane natarcie czołgów miało miejsce podczas bitwy pod Cambrai.
Pierwsze czołgi brytyjskie przypominały opancerzone skrzynie, opasane z dwóch stron metalowymi gąsienicami. Nowy rodzaj mechanizmu jezdnego umożliwiał pokonywanie trudnych przeszkód, w tym okopów, a także miażdżenie zasieków z drutu kolczastego. Pierwsze czołgi były maszynami bardzo prymitywnymi. Aby wykonać ostry skręt, wymagały skoordynowanej pracy czterech osób, co było nie lada osiągnięciem. Pojazd nie miał wentylacji, co powodowało, że gazy spalinowe i prochowe wywoływały często omdlenia i zatrucia załogi. Zbiornik czołgu mieścił 210 litrów paliwa, które umożliwiało przejechanie zaledwie 30 kilometrów. Po pokonaniu trasy 100 kilometrów pojazd wymagał natomiast wymiany wielu części. Czołgi nie miały radiostacji i do porozumiewania się na większe odległości wykorzystywano gołębie pocztowe. Ich uzbrojenie mieściło się w bocznych wieżach - sponsonach. Połowa wozów posiadała po 5 karabinów maszynowych, a pozostałe po dwa działa 57 mm i 3 karabiny maszynowe. Do pierwszej akcji nad Sommą w 1916 roku skierowano 49 czołgów, z których część w wyniku awarii nie dotarła nawet do niemieckich pozycji. Początkowo Niemców ogarnęła panika, ale szybko nauczyli się je zwalczać, np. strzelając z armat na wprost. W bitwie tej wzięło udział niewiele czołgów i być może jest to jedna z przyczyn braku sukcesów w pierwszych akcjach z ich użyciem.
Jedyną niemiecką konstrukcją z okresu I wojny światowej był nieudany czołg A7V. Za najbardziej udany czołg I wojny światowej uważana jest francuska konstrukcja FT-17.
Okres międzywojenny to czas prób i udoskonalania istniejących pomysłów. W większości krajów powstały konstrukcje czołgów "szybkich" i "czołgów piechoty" - przeznaczonych albo do niszczenia czołgów nieprzyjaciela i szybkich ataków na tyły wroga (czołg pościgowy), albo do wsparcia piechoty (czołg piechoty). W III Rzeszy oprócz czołgów lekkich (PzKpfw I, PzKpfw II) zaprojektowano dwa czołgi średnie - PzKpfw III (początkowo z armatą 37 mm, w późniejszym czasie z armatami większego kalibru) przeznaczony do zwalczania pojazdów nieprzyjaciela i PzKpfw IV (początkowo z krótkolufową armatą 75 mm) przeznaczonym do wspomagania piechoty. Pierwszymi czołgami uzbrojonymi w armaty "uniwersalne" były radzieckie konstrukcje KW-1 i T-34. Ich długolufowe armaty kalibru 76 mm pozwalały zarówno na używanie skutecznej amunicji przeciwpancernej, jak również odłamkowej lub kruszącej.
Renault FT
;)